ADET ÖNCESİ SENDROMU VE TEDAVİSİ
Adet öncesi sendromu (PMS-premenstrüel sendrom) asetten
önceki birkaç gün ortaya çıkan bir dizi fiziksel ve psikolojik belirtileri
anlatır. Kadınların yüzde 80-90 kadarı üreme yaşlarının bir kısmında PMS yaşar,
buna karşın sadece yüzde 5 kadarı ciddi belirtiler bildirir.
Bazı vakalarda PMS geriye, ovulasyona kadar uzanabilir; az
sayıda kadın PMS benzeri şikayetleri daha sonra olmadan sadece ovulasyon
zamanında yaşar. PMS en sık 30 yaş üzeri kadınlarda, özellikle de yıllar boyu
hamilelik veya doğum kontrol hapları ile kesilmeyen doğal adet dönemleri
yaşayanlarda görülür.
PMS’nin batı ülkeleri dışında daha az görüldüğü öne sürülür;
ama bu muhtemelen diğer sosyal faktörlerden çok daha sık hamilelik ve emzirme
ile ilişkilidir. Ayrıca adet gören primatlarda da (rezus maymunları ve
babunlar) PMS davranış karakteristikleri görüldüğü bildirilmiştir.
Çoğu kez sendroma eşlik eden fiziksel rahatsızlıklar kilo
alma, sıvı tutulması, leğen boşluğunda ağırlık veya şişkinlik hissi, göğüslerde
duyarlılık ve büyüme, cild lekeleri, baş ağrısı, kabızlık, sık idrara çıkma,
diş eti kanaması ve ağızda ülserlerdir.
Varisli damarlar, migren ve sivilceler gibi durumlar daha da
kötüleşebilir. Tiroid büyüyebilir ve kan şekeri hafifçe yükselebilir.
Psikolojik ve davranışsal değişiklikler arasında herhangi
bir olaya yoğunlaşamama, yorgunluk, ruh durumunda hızlı değişiklikler,
sinirlilik ve depresyon vardır. PMS bazı ceza davalarında hafifletici sebep olarak alınır ama bu diğer alanlarda
kadınların sorumluluk alması gereken durumlarda onlara zarar verir.
İntihar veya intihar düşünceleri ve kaza sonucu ölümlerin
adet döneminin sonlarında daha çok görüldüğü bildirilmiştir. Belirtiler sadece
ovulasyon ve adet arasında oluştuğu, adetin başlamasından sonraki birkaç saat
içindeyse, ortadan kalktığı zaman PMS’ye bağlı olarak sınıflandırılabilir.
PMS’yi açıklamak için birçok teori ortaya atılmıştır.
Muhtemel psikolik sebepleri arasında adete karşı olan olumsuz sosyal ve
kültürel tavırlar ve önceden var olan psikolojik veya psikiyatrik sorunların
bilinçsiz olarak adetle ilişkilendirilmesi vardır.
Prolaktin, insülin, kortizon ve androjenlerle ilgili
hormonal dengesizliklerin neden olabileceği varsayılmıştır.
Biçok hekim progestoren eksikliği veya progesteron östrojen
oranlarının değişmesi ile basit bir açıklama bulunabileceğine inanır. Buna
karşın, PMS’nin ergenlik veya hamilelik sonrası gibi hormonal değişiklik
zamanlarında ortaya çıkması hormonal faktörlerle en azından bir ilişki olduğu
gösterse de, PMS yaşayan kadınlarda yapılan hormon seviseyi çalışmaları, bu
teorileri kesin olarak onaylamayı başaramamıştır.
Belirtilerin geniş bir çeşitlilik göstermesi ve nedeni
hakkındaki belirsizlik PMS tedavisini zorlaştırır. Fiziksel ve psikolojik
belirtilerin günlük bir listesini tutmak, tedavi için hangi belirtinin göz
önünde bulundurulacağı konusunda yardımcı olabilir.
B6 vitamini, sıvı tabletleri, prostoglandin bloke edicileri,
antideprasnlar ve düşük dozlarda progesteron denenmiştir; fakat bazı kadınlarda
rahatlık sağlamalarına karşın genel olarak başarılı olamamışlardır.
Doğum kontrol hapları ile normal adet döngüsünün hormonal
düzenini değiştirmek bazı kadınlarda PMS’yi yatıştırabilir ama diğerlerinde
belirtilerin şiddetlendiği yolunda. Yumurtalıkların cerrahi olarak alınması
(ooforektomi) şiddetli vakalarda son çare olarak ara sıra kullanılır.
Hamilelik veya tüplerin bağlanmasının PMS üzerinde herhangi
bir etkisi olduğuna dair yeterli kanıt yoktur.
Adet öncesi şikayetleri azaltmak için Shiatsu, Refleksoloji
düzenli yapıldığında, özellikle dalak ve karaciğer meridyenlerindeki kan ve
enerji akımlarını düzenleyerek adet öncesi gerginliği düşürdüğü görülmüştür
yapılan araştırmalarda.
GELENEKSEL
VE TAMAMLAYICI TIP UYGULAMALARI REFLEKSOLOJİ YÖNETMELİĞİ 27 EKİM 2014TARİHLİ VE
29158 SAYILI RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE KONULMUŞTUR.
Şahin SANDALCIOĞLU
Uzman Sosyolog-Refleksolog
+90532 297 9235
KAYNAK
Prof. Dr. David Tracey
Prof. Dr. Peter Baume
Prof. Dr. Kurt H. Albertine
Prof. Dr. Laurence Garey
Prof. Dr. Frederick Rost
Prof. Dr. Phil Waite